Cor Louwerse sprak deze tekst uit in de gemeenteraadsvergadering op 8 november 2023. Hij bouwde deze inbreng namens CDA Ermelo op aan de hand van een viertal thema’s en eindigde met een hartenkreet.
Sluitende begrotingen en techniek van begroten
De begrotingen 2024 en 2025 zijn sluitend, ondanks de hoge inflatie en mede dankzij een
meer accurate berekening van de kosten. De begrotingsjaren 2026 en 2027 kennen een
tekort. Hoewel we dit niet hebben afgesproken, kunnen wij ons vinden in de uitleg van het
college. De VNG roept gemeenten op deze begrotingsjaren niet sluitend te maken met schier
onmogelijke bezuinigingen. Dit om het rijk de problematiek van de gemeentefinanciën
duidelijk te maken.
Het doel blijft ook voor CDA Ermelo onveranderlijk: de toekomstgerichte en evenwichtige
financiële positie van Ermelo!
Voor de komende jaren staan al wel bezuinigingen ingeboekt, met name recreatie, sport en
cultuur. Het college gaat nog met sectoren in gesprek. Wij moedigen het college aan dit met
open vizier te doen en de sectoren de gelegenheid te geven met alternatieve invullingen te
komen.
Hoe je het ook wendt of keert, er zal bezuinigd moeten worden. CDA Ermelo is er
voorstander van de bezuinigingen vooral te realiseren in het overheidsapparaat.
De overheadkosten bedragen 14% van de begroting. Om inzicht te krijgen in de
overheadkosten van Ermelo is jongstleden juli een motie aangenomen in de raad. De motie
roept het college op vóór 1 december van dit jaar duidelijk te maken waarom de
overheadkosten van Ermelo 3 miljoen hoger zijn dan Putten en 5 miljoen hoger dan
Nunspeet.
Vraag: wanneer kunnen wij deze analyse tegemoet zien?
Er wordt meer en meer op basis van reëel te verwachten kosten begroot. Daarmee haalt het
college ‘de lucht’ uit de begroting. Het zou een goede zaak als begroting en jaarrekening in
uitkomsten dichter bij elkaar liggen dan het afgelopen jaar het geval was. Toen was er € 9
miljoen over t.o.v. de begroting, bijna 10%. Dat is slecht voor de burgers, want de hoogte
van de belastingen wordt namelijk afgestemd op de begroting. Te ruim begroten betekent
gewoon teveel belasting betalen. En de woonlasten van Ermelo zijn al het hoogst in
Gelderland. Goede zaak dus: reëel begroten, zo dicht mogelijk bij de werkelijkheid. Betekent
wel, dat er scherp op de wind moet worden gevaren bij de uitvoering. Via de nieuw in te
richten bestuursrapportages willen wij over de realisatie volledig en adequaat geïnformeerd
worden.
Vraag: kan het college dit toezeggen?
Het saldo van 2022 gaf CDA Ermelo wel de gelegenheid om van eenmalig geld een aantal projecten te initiëren die een positieve invloed hebben op de kwaliteit van de
samenleving en op het leven van inwoners.
Ik noem ze nog maar even:
Investeren in laaggeletterdheid
Subsidie voor de sportvloer van de sporthal van Dindoa
Een nieuw skatepark voor de jongeren
De lokale gehandicapten parkeerkaart.
Rechtmatigheidstoets in relatie tot handelingsruimte
Bij de financiële paragraaf staat het voornemen dat de accountant over 2023 ook een
rechtmatigheidstoets doet. Er wordt gekeken of er in overeenstemming met geldende wet-
en regelgeving is gehandeld. Op zich is het een goede zaak. We willen echter wel een
waarschuwing meegeven.
In de wetgeving zijn hardheidsclausules, maatwerk en coulance er de afgelopen tien á
twintig jaar uitgesloopt.
De rechtmatigheidsmanie is veel te ver doorgevoerd. Dit heeft onder meer geleid tot
onwenselijke situaties. De Toeslagenaffaire is hier het bekendste voorbeeld van.
We moeten dus niet doorslaan bij het toetsen van de rechtmatigheid.
Niet de systemen en regels zijn leidend, maar de behoefte, de hulpvraag van de inwoner.
De oud ombudsman van Amsterdam, Arre Zuurmond, zegt er het volgende over:
‘Regels en kaders lijken er te vaak te zijn om te voorkomen dat ambtenaren zomaar iets gaan
doen. Daardoor hebben ambtenaren gebrek aan ruimte om per individu te kunnen doen wat
nodig is en raken zij verstrikt in regels. Daarnaast is niemand meer verantwoordelijk – de
‘regels’ zijn verantwoordelijk.’
CDA Ermelo wil graag ruimte geven aan ambtenaren, de professionals, en aan het college
om ‘buiten de lijntjes’ te kleuren, als een reële hulpvraag niet past binnen de beschreven
regel, maar wel binnen de geest van de voorziening.
De voorgenomen rechtmatigheidstoets van de accountant moet deze ruimte niet inperken.
Vraag: is het college het met deze zienswijze eens?
Grote investeringen met maatschappelijke meerwaarde
In de planning staan nieuwe gebouwen voor de Klokbeker en de Augustinusschool. Voor CDA
Ermelo is dat een vanzelfsprekendheid. Beide scholen barsten uit hun jasje en de jas is ook
afgedragen en voldoet niet meer aan de eisen van de tijd.
Wij willen het college wel meegeven, dat een nieuw schoolgebouw ook andere
maatschappelijke functies zal moeten hebben dan alleen onderwijs. Een combinatie met een
buurtfunctie willen wij graag gerealiseerd zien. Dat sluit aan bij de wens om in alle wijken
een ontmoetingsplek voor de bewoners te hebben met diverse functies. Ook zijn wij
voorstander van de combinatie van een schoolgebouw met wonen. Wij roepen het college
op zoveel maatschappelijke meerwaarde te creëren bij het realiseren van de nieuwbouw
voor deze scholen.
Vraag: ziet het college deze meerwaarde ook en wil zij zich hier voor inzetten?
Alles uit de kast voor meer woningen
Nog steeds is de behoefte aan woningen groot in Ermelo.
Om die reden hebben CDA Ermelo en SGP in november 2022 een tweetal moties ingediend:
voor jongerenhuisvesting en voor tijdelijk wonen in bijgebouwen en recreatiewoningen.
Ook ligt er al sinds november 2021 van beide partijen een aangenomen motie over woning-
en kavelsplitsing te wachten op uitwerking.
We zijn inmiddels één, respectievelijk twee jaar verder. En de toegezegde notities, cq
regelingen zijn er nog steeds niet. Op die manier is het moeilijk vol te houden dat het college
prioriteit legt bij het aanpakken van de woningnood in Ermelo.
CDA Ermelo roept het college op adequaat en voortvarend gevolg te geven aan de
genoemde moties en de raad voor 1 april 2024 te voorzien van de uitkomsten.
Vraag: zegt het college dit toe?
Hartekreet
Bij de behandeling van de kadernota en in de publicaties van de zeven partijen in Ermelo’s
Weekblad over de meerjarenbegroting constateer ik een duidelijke splitsing tussen coalitie
en oppositie. Ik vind dat jammer.
De fractie van CDA Ermelo wil er alles aan doen om deze tweedeling te doorbreken.
Laten we als 21 gemeenteraadsleden en zeven fracties de handen ineen slaan en samen
gaan voor een beter Ermelo.
Laten we dat doen – zo mogelijk unaniem – maar ook in wisselende meerderheden.
Iedere fractie vertegenwoordigt een deel van de samenleving en doet er toe en is dus
legitiem.
Ik hoop dat tijdens de behandeling van deze meerjarenbegroting al meer van deze
gezamenlijkheid zichtbaar wordt.
De Ermeloër zal er gelukkiger van worden. Dat geloof ik echt.
Tenslotte willen wij het college en de ambtenaren complimenteren met het resultaat en
danken voor de tijd, deskundigheid en energie die geleid hebben tot deze
meerjarenbegroting.