Hoe werken de buitengewoon opsporingsambtenaren, kortgezegd de boa’s, nu in de praktijk?  Hoe gaat dat vooral nu ook in coronatijd? Waar lopen ze tegen aan? En vooral: hoe gaan ze met situaties om, waarbij mensen zich niet aan de regels houden en ook nogal eens te maken krijgen met agressie. Met deze vragen in mijn hoofd heb ik een zaterdagavond opgetrokken met drie boa’s in Ermelo. Een leerzame ervaring.

Laat ik dan maar gelijk mijn conclusie trekken na een avond samen optrekken: petje af voor de boa’s. Ze doen heel goed werk. Ze spelen een belangrijke rol in onze samenleving. Sporen strafbare feiten op en vullen zo de politie aan bij het handhaven van de openbare orde. Zo ook die avond. Een avond nog met de avondklok met ook overtreders.

Leefbaarheid
Voor we met de rondgang door het centrum, de buitengebieden en de vakantieparken begonnen stonden we stil bij deze rol van de boa’s. Het grootste verschil met de politie is wel da de boa’s juist bij uitstek gericht zijn op bevorderen van leefbaarheid. De politie is meer gericht op openbare orde en veiligheid. Met trots vertelden de boa’s hun ervaringen en hun kijk op hun vak, over hun inzet om de samenleving in Ermelo goed te laten verlopen. En in goed onderling contact met Harderwijk en Putten.

Permanente bewoning
We gingen op pad in twee auto’s. In elke auto een koppel van twee. Vanaf het begin werd er onderling tussen de twee teams boa’s gecommuniceerd.
Eerst langs enkele vakantiehuizen, waar het vermoeden bestaat van permanente bewoning. De gesprekken met betrokken bewoners werden in een ontspannen sfeer gevoerd, respectvol en meedenkend. Echter, wel op een zo duidelijke manier dat er nauwelijks ruimte was voor tegenspraak.  Juist de goede keuze van woorden, de intonatie en wijze van gesprek voeren voorkwam boosheid of agressie.  In een goede sfeer werden de gesprekken afgerond.

Buitengebieden
Vervolgens ritten door de buitengebieden. Bij Stand Horst werden verschillende foutparkeerders aangesproken, gecheckt waar ze vandaan kwamen of mensen die met etenswaren tegen zonsondergang nog op het strand waren. Ze werden aangemaand tijdig te vertrekken. En dat gebeurde ook.

Machtsspel
Bij een school waren verschillende jongeren aan het klimmen op nabijgelegen opstallen. Ze werden aangesproken, wat opvoedende tips meegegeven. Bij een hangplek zat een groepje jongeren met een krat bier. Daar ontstond een gesprek, waarbij een machtsspel leek te ontstaan. Juist door helder duidelijk te maken wat wel en wat niet kan, ze te wijzen op hun verantwoordelijkheid voor zichzelf en voor anderen, op de gelden regels: geen alcohol nuttigen bij de hangplek, verliep dit gesprek met de opgeschoten jongeren ook op goede manier. Met als resultaat: ze pakten hun boeltje op en verdwenen.

 
Onderling overleg
Terug in de auto werd dit gesprek gelijk kortgesloten met het andere boa-duo. Wederzijdse informatie-uitwisseling. Samen overleggen: wat kwamen we tegen, wat gebeurde er, hoe aangepakt. Duidelijk elkaar informerend, samen lering trekken uit ervaringen. Dat gebeurde de gehele avond.

Avondklok
Vervolgens na 22.00 uur ook nog enkele heldere gesprekken gevoerd met mensen, jong en oud, die geoorloofd, vanwege werk, of soms ook ongeoorloofd (ommetje fietsen of te laat vertrokken bij een bezoek) nog buiten op straat waren.

Onbewapend verdedigen
Er hebben zich gelukkig geen gevaarlijke situaties voorgedaan. Toch lopen ze wel dat risico. Ze zijn onbewapend. Ze bezitten alleen handboeien. In hun optreden naar mensen komt het nadrukkelijk aan op hun optreden: verbaal en – ook belangrijk – non-verbaal. Komt aan op de-escaleren.

Overdag zullen risicovolle situaties niet zo’n vaart lopen, maar bij nachtelijke controles, kan ik me voorstellen dat ze zich wel eens onthand en onveilig voelen. Bewapening is immers voorbehouden aan de politiemensen.

Maar als meer blauw op straat, in de wijken en buitengebieden er niet inzit, dan kan ik me voorstellen dat toezichthouders wel in staat moeten zijn zich in bedreigende omstandigheden te verdedigen. In Ermelo valt dat nu nog wel mee en het samenspel mee de politie is heel goed. Echter, het wel goed om er tijdig over na te denken.

Waardering
Het was een mooie, leerzame en actieve avond. Hoewel één avond niet een echt representatief beeld geeft van het werk en het nut van de boa’s, ben ik toch onder de indruk van de wijze van optreden van de boa’s in verschillende situaties. En inderdaad: zeer gericht op de leefbaarheid van de samenleving. Conclusie van een avond meedraaien: veel waardering voor het werk van deze mensen die zich inzetten voor een leefbare samenleving.